aorskaya kardesim Selamun Aleykum..
Ben de Kur`an daki aciklamalari yeterli goruyorum Hamd olsun..
ama Soruyu soran kisinin seviye,ilmi, idraki ve konuyu daha iyi kavriyabilmesi icin yukarida yazdigim kulaktan dolma degil benim insan ruh ve psikolojisi uzmani olarak kendi sahsi fikir ve dusuncem ve tecrubelerim dir...
Kur'an-i Kerim belli bir zamana (döneme) yada mekana (topluma/kişiye) indirilmemiştir..amenna ve sadakna
her zaman ve tüm insanlar için geçerli olacagini biliyoruz Hamd olsun.. ama Kur'an'ı; indiği dönem şartlarını [nüzul ortamı] göz
önüne almakta gereklidir..
Kur'an'ın indirildiği döneminin sosyo-ekonomik yapısının, kültürünün, tarihinin bilinmesi de bize Kur'an'ı daha iyi anlamamizi da yardımcı olacaktir..
Bize Kur'an'ı anlamada söz konusu yardımcı imkanları sunan ortama ise "nüzul ortamı" diyoruz.
Nüzul ortamı, en başta Kur'an bütünlüğü içinde meseleleri kuşatmak yanında, içinde sebeb-i nüzulün de bulunduğu, fakat bahsi geçen ortamın tanınmasında bize yardımcı olacak, siyer, tefsir, sünnet, hadis, tarih, cahiliyye şiiri ve hatta arkeoloji gibi diğer faktörlerin malzemelerinden de yararlanıldığı daha kapsamlı ve kuşatıcı bir alanın adı olarak düşünülmelidir...
Burada Universitede Dunya Dinler tarihi dersinde bunlari da ogretmelerinin bir sebebi hikmetti olmalidir!!!
Nazil olmuş bir kitap olarak Kur'an'ın, kendisine indirildiği kimseyle (Rasulullah'la) ve onun toplumuyla ilgili yakın bağlarının olmaması düşünülemez.
Kur'an'ı; indiği dönem şartlarını [nüzul ortamı] göz önüne almadan değerlendiren her yaklaşım, onun vakıayı göz ardı eden, soyut teoriler kitabı olduğunu iddia ediyor demektir ki, bunun böyle olmadığı ortadadır.
Kur'an'ın inzal olduğu tarihin ve dönemin, nüzul ortamı faktörleriyle olan ilişkisi, onun evrenselliğine halel getirmez.
"Kur'an'ın hiç bir bölümü saf bir tarihsel bakış açısıyla ele alınmamalıdır. Yani Kur'an'ın tarihsel şartlara ve olaylara yaptığı bütün atıflar -hem peygamber zamanındaki, hem de önceki olaylar- bizzat bir amaç olarak görülmeyip, beşeri şartların bir açıklaması olarak değerlendirilmelidir."
Aksi düşünüş; Kur'an'ı, asırlar önce gelip işlevini yerine getirmiş bir tarih kitabı konumuna indirger.
Kur'an'ın 1400 küsur yıl önce Arap toplumuna indirilmiş olması ve indirildiği toplumun, Mevdudi'nin deyimiyle "yerel unsurlarım" kullanmış olması, onun bugün de anlaşılabilir, yaşanabilir olduğu gerçeği ile çelişmez.
Kur'an'la ilgili göz önünde bulundurulması gereken üç önemli husustan ilki;
Kur'an'ın son kitap olduğudur. Ki bu Kitapla Rabbimizin insanlığa ilettiği tüm haber ve emirlerden, insanlık sorumludur.
İkincisi; bütün insanlığa gönderilen Kitab'ın insanlar arasından peygamber seçilen birine indirilmesidir.
Üçüncüsü de; seçilen peygamberin mesajı götürdüğü toplum ve onun özellikleridir.
İlk indirildiği günden bugüne kadar hiç bir değişim ve tahrifata uğramayıp, kıyamete kadar da baki kalacak olan kitap elimizdedir. Kitab'ın kolay anlaşılır, açık ve dinde esas oluşu onun bildirimini kavramamızı kolaylaştırmaktadır.
"nüzul ortamı" dediğimiz ve Kur'an'ın anlaşılmasında bir arka plan olarak da görülebilecek faktörlerin en önemlisidir.
bazı ayetlerin iyice anlaşılabilmeleri, (bu nihai anlamdaki Kur'an'ın anlaşılmasından farklıdır) dönemin söz konusu çerçevede ele alınmasıyla mümkün olmaktadır.
Nüzul ortamı, vahyin Rasulullah'a nazil olduğu zaman kesitindeki olay ve olgularla daha çok alakalıysa da sadece bunlarla sınırlı değildir. Onun için biz nüzul ortamı faktörlerini oluşum zamanlarına göre üçe ayırmak istiyoruz:
1. Kur'an nazil olmadan önceki ortam [cahiliyye çağı].
2. Kur'an'ın nazil olduğu ortam.
3. Kur'an nazil olduktan sonraki ortam.
Bu üç dönemin iyi değerlendirilmesiyle, Kur'an'ı anlamada gerekli olan yardımcı unsurların ağırlıklı bölümü olarak ifade ettiğimiz "nüzul ortamı" tanınmış, bilinmiş olacaktır. Bahsi geçen bu üç dönemle ilgili geniş değerlendirmeler yapmak bu yazının konusunu aşmakla beraber sırasıyla kısaca şunları söyleyebiliriz:
1. Kur'an nazil olmadan önceki ortam
Kur'an öncesi dönem İslami terminolojide "cahiliyye çağı" olarak adlandırılmıştır. (Bu sadece, o dönem hakkında konuşurken, yazarken kolaylık sağlayan bir tanımdır. Yoksa cahiliyye çağını o döneme hasretmek mümkün değildir.)
Cahiliyye çağının bizim tarafımızdan bilinmesini, anlaşılmasını sağlayan başlıca kaynaklar; önce Kur'an ayetlerinden çıkaracağımız bilgiler başta olmak üzere, o döneme ilişkin bilgiler sunan tarihi kitaptan (3) tarihi bulgular, mevsuk rivayetler ve cahiliyye şiiridir.
Kur'an'ı anlama noktasında, Kur'an'ın nüzulundan önceki çağı tanımanın, bilmenin mutlak gerekliliği hiç bir zaman için söz konusu edilemezse de, Kur'an'daki eski toplumların halini gezip görmemize yönelik göndermelere baktığımızda bu yöndeki bir çabanın yararsız olduğunu söylemek de mümkün değildir.
Genel olarak "nüzul ortamı" olarak adlandırdığımız ortamın, faktörlerinin oluşum zamanlarından ilki olan cahiliyye çağının (Kur'an'ın nüzulünden önceki ortam) tanınmasının, bilinmesinin çerçevesi -bizim için- Kur'an'ı anlamada, yorumlamada katkı sağlayacak bilgilerle sınırlıdır.
Hayirli gunler..
