Isparta Atabey ilçesi

Turab

Teknik Ekip
Yönetici
Admin
Katılım
22 Şubat 2011
Mesajlar
7,015
Tepkime puanı
423
Atabey

Atabey ilçesi kuzeyden Senirkent ve Uluborlu, batıdan Gönen, güneyden merkez ilçe Isparta, doğudan da Eğirdir ilçeleri ile çevrilidir. İlçenin kuzeyini ve batısını Barla Dağı engebelendirir. Kuzeydoğu-güneybatı doğrultulu Barla Dağı’nın güneyinde 1.000-1.500 metre yüksekliğinde platolar yer alır. Bu platolar yer yer zengin çayır otlarıyla kaplıdır. Güneyde Bozanönü Ovası’nın bir bölümü ilçe sınırları içinde kalmaktadır. Isparta Ovası’nın kuzeye doğru uzantısı olan bu ova, denizden 959 metre yükseklikte olup, Isparta ovasından Araptepe, Bozanönü, Erenler ve Çeşme tepeleriyle ayrılır. Ovanın dağlara doğru yükselen kesiminde yer yer meşe korulukları bulunmaktadır. İlçe iklim itibariyle Akdeniz ve kara iklimi arasında bir özellik göstermektedir. İlçede metrekareye ortalama yağış miktarı 330 kilogramdır.
atabey1.JPG

Atabey ilçesinde Prof. Dr. Rüçhan Arık başkanlığında, "Göller Bölgesi Arkeolojik-Kültürel-Turistik Araştırma ve Değerlendirme Projesi" adı altında arkeolojik araştırmalar yapılmış, bunların ilk bölümü 1993 yılı sonunda tamamlanmıştır. Bu araştırmalarla Atabey İlçesinin tarihteki önemi bir kere daha vurgulanmış ve kalıntıların bir bölümü gün ışığına çıkarılırken Ertokuş Medresesi de restore edilmiş ve çevre düzenlenmesi yapılmıştır.
İlçenin Harmanören köyü sınırları içindeki Göndürle Höyük’te daha önce yapılan yüzey araştırmaları ve Prof. Dr. Mehmet Özsait tarafından 1993 yılında yürütülen kazı çalışmaları sonucunda, buranın son Kalkolitik Çağdan MÖ 1000 yılı sonlarına kadar kesintisiz sayılabilecek yerleşmelere sahne olduğu anlaşılmıştır. Höyükte yer alan küp mezarların, ilk Tunç Çağı başlarından, Orta Tunç Çağ başlarına kadar kullanıldığı belirlenmiştir.
Antik Çağ’da Agrai veya Agpia olarak adlandırılan Atabey yöresi MÖ 334’te Büyük İskender’in egemenliği altına girmiştir. Büyük İskender’in komutanlarından I. Seleukos Nikator’un oğlu I. Anüochos Soter tarafından kurulan Seleukela Kenti, ilçenin güney batısında yer alan Bayat Köyü sınırları içerisindedir. Bölgenin MÖ 164’te Roma egemenliğine girmesinden sonra İmparator Claudius döneminde Claudioseleucela adını alan şehir, daha sonra "demirden" anlamına gelen "Sidera" ön adını alarak Seleucela Sidera şeklinde adlandırılmıştır. Seleukeia’nın Bizans döneminde Agrai (Atabey) ile aynı piskoposluğa bağlandığı kayıtlardan anlaşılmaktadır.
Malazgirt Zaferi ile Anadolu egemenliğinin Selçuklulara geçmesinden sonra, Atabey’i 1224’de Alaaddin Keykubat’ın Su-Başısı Antalya Valisi bulunan Mubarizüddin Er-Tokuş aldı. Selçuklular döneminde bilinçli bir şekilde kervansaray ağıyla donatılan Konya-Antalya güzergahındaki yerleşmelerden birisi olan Agros’a (Atabey) önem verildiği, Ertokuş tarafından burada 1224 yılında inşa ettirilen medreseden anlaşılmaktadır. 13. yüzyıl başında tamamen Türkleşen bölgede, önemli bir yerleşim merkezi olarak beliren Atabey’deki medrese Osmanlı devleti eğitim sistemi içinde de fonksiyonunu devam ettirmiştir. Atabeyin 1478, 1501, 1522 ve 1568 tarihlerindeki kayıtlara göre, Eğirdir’e bağlı bir nahiye olduğu yazılıdır.
O zamanki adı ile Agros, 16. yüzyılda Hamit Sancağı’ndaki 16 pazaryerinden birisidir. Nahiyenin Pamuklu (Pembeli) köyünde yetiştirilen pamuğun işlenmesi sonucu dokunan ve Osmanlı ülkesinde "Donluk" denilen kumaşı oldukça ün kazanmıştır.
Cumhuriyet döneminde, 1926 yılında TBMM kararıyla, Atabey ismiyle anılmaya başlanan belde, 1953 yılında Bucak, 1.4.1960 tarihinde de ilçe statüsüne getirilmiştir.
İlçe sınırları içinde bulunan başlıca tarihi ve kültürel varlıklar, Harmanören (Göndürle)’de meydana çıkartılan 41 Küp Mezar, Sidera Bayat Harabeleri, Ertokuş Medresesi, Sinan Camiidir. Atabey ilçesine bağlı olarak, İslamköy kasabası yanında 4 adet de köy yerleşmesi bulunmaktadır. Atabey ilçe merkezi Isparta’ya 22 km uzaklıkta olup, çoğunluğu çift yol olmak üzere asfalt yol ile bağlıdır.
İlçenin ekonomik yapısı, kuruluşundan bu yana genelde tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır. Özellikle, 1970 yılından sonra, Atabey ilçesinde ve çevresindeki yerleşmelerde çeşitli sanayiler kurulmaya başlanılmıştır. 2009 nüfus sayımı sonuçlarına göre ilçenin toplam nüfusu 6.151’dir. Bu nüfusun 4.355’i ilçe merkezinde, 1.796’sı belde ve köylerde yaşamaktadır. İlçenin yüz ölçümü 202 km2’dir.


atabey2.JPG
 
Üst Alt