Eşme hakkında
Eşme'nin Nüfusu
Eşme İlçesinin 2000 yılı Genel Nüfus Sayımına göre ;
• İlçe Merkezinin Nüfusu 13 700
• Yeleğen Kasabasının Nüfusu 2 661
• Ahmetler Kasabasının Nüfusu 2 018
• Güllü Kasabasının Nüfusu 1 993
• Köylerin Nüfus Toplanı 20 584
• TOPLAM NÜFUS 40 956
İlçenin 2000 Yılı Sayımına Göre Nüfusu (Detaylı Tablo)
Ilçemiz nüfusunun çeşitli mesleklere göre dağılımı ise 40 % çiftci, 20 % Küçük esnaf, 5 % yurt dışında işci, 5 % sanatkar ve 30 % serbest meslek sahibidir. Ilçemiz merkezinde okur yazarlık 96 % oranındadır. Ilçemiz nüfusunun ana dili 100 % Türkçe'dir.
Eşme'nin idari Durumu
Ilçe merkezinde 5, Ahmetler Kasabasında 2, Yeleğen Kasabasında 3, Güllü Kasabasında 2 mahalle muhtarlığı mevcut olup, merkez Belediyesi ile 3 Kasaba belediyesi ile 57 Köyümüz vardır. Köylerimiz genellikle birden fazla mahalleden müteşekkil olup, dağınık bir yerleşim görülmektedir. Ilçemize bağlı 57 Köye bağlı olarak 117 yerleşim birimi bulunmaktadır
Eşme'nin Sosyal Durumu
a) Konut
Engebeli bir arazi üzerine yerleşmiş olan Ilçe Merkezindeki konutların tamamına yakın bir kısmı ile Köylerdeki yeni yapılan binaların önemli bir bölümü genellikle betonarmedir. Karkas yapılarında bulunduğu gözlenmektedir. Yapılar genellikle yeni ve planlıdır. Bunda yurtdışında çalışanların büyük rolü vardır.
Ilçe merkezinde 5020 adet mesken bulunmaktadır. Ilçede sosyal yaşantı genellikle gelişmiştir. Ilçe Merkez ve bağlı 3 Kasaba ile birlikte 57 Köy bulunmaktadır. Merkez ve Köylerin tamamına yakınında elektrik sorunu bulunmamaktadır.
b) Sosyal Yaşantı
Ilçe, belde ve köylerdeki yaşayan halkın tamamı homojen bir yapı arzeder. Türk kültüründe yaşatılan gelenek ve göreneklerin hepsi mevcuttur. Kıyafet olarak ilçemizde kadınların günlük kıyafetleri: Göynek, entari, yelek, sırta giyilen kiyafetlerdendir. Kadınların ayağa giydikleri kıyafetler ise çorap ve naylon ayakkabıdır. Kadınların başa bağladıkları tülbent (bunu genç kızlar başa bağlar). Yaşlılar ise önce tülbent daha sonra üzerine yazma bağlarlar. Yazma kare şeklinde desenli ince bir örtüdür. Kenarları mekik firkete, tığ veya iğne oyalarıyla süslenerek kullanılır.
Ilçemizde yemek çeşitleri olarak Börek, Hamur işleri büyük ölcüde tüketilmektedir. Hamur işlerinden Börek, bükme, yufka ünlü yiyeceklerdendir. Yemek çeşitlerinden, çorbalar, et yemekleri güncelliğini devam ettirmektedir. Bilhassa çorbalardan tarhana çorbası meşhurdur. Et yemeklerinden: Keşkek, Bulgur, etli nohut önemli yer tutmaktadır.
c) Sosyal Tesisler
Ilçemizde sosyal tesis olarak spor sahası (Toprak Zemin), halı saha, Belediye çok amaçli düğün salonu, Dumlupınar ilköğretim okulu bünyesinde kapalı spor salonu, ögretmenevi mevcuttur. Ayrıca belediyenin yaylak mevkiinde yapımı devam eden doğa parkında, anfi tiyatro, müze, yüzme havuzu, cirit sahası ve piknik alanları mevcuttur.
d) İş ve Çalısma Hayatı
Ilçemizde çalışma hayatı tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır. Tarım ürünleri olarak buğday, arpa, yulaf, mısır, nohut, kuru fasülye, fiy, burçak, tütün, haşhaş, susam, ayçiçeği, soğan, sarımsak, kornison salatalık, salçalık biber, kavun, karpuz üretilmektedir.
Halkımızın büyük bir bölümü yurt dışında bilhassa Almanyada işci olarak çalışmaktadır. Bu durum Eşme halkının gelişmesinde önemli bir etken olmuştur. Ilçemizde hayvancılık olarak büyük ve küçük baş hayvancılık yaygın bir şekilde yapılmakta, bunlardan tavuk, koyunculuk ve sığır besiciliği büyük bir miktarda halkımızın geçimini sağladığı bilinmektedir.
Yörede hayvancılık, tarımın ayrılmaz bir parçası olup, çiftcinin önemli bir gelir kaynaklarındandır. Ilçede tarım ve hayvancılık birbirini destekler özelliktedir. Son yıllarda hayvancılık faaliyetlerinde önemli gelişmeler sağlanmıştır. Özellikle büyük baş hayvancılıkta ahır hayvancılığına doğru geçiş dikkati çekmektedir. Aynı durum kümes hayvancılığındada görülmektedir. Modern kümeslerde, kafes sistemi ile ticari amaçlı, yumurta ve et tavukculuğu giderek yaygınlaşmaktadır.
Ilçe merkezi ve köylerinde yoğun olarak özellikle kış aylarında kilim dokumacılığı yapılmaktadır. Aile şirketi işletmeciliği şeklinde yürütülen bu faaliyet sayesinde halk önemli bir gelir sağlamaktadır. Ilçe esnafı tarafından dokutturulan bu kilimler Istanbul piyasasına satılmakta ve oradan da büyük ölcüde yurtdışına ihraç edilmektedir. Bu işle Iştigal eden yaklaşık ilçe merkezinde ve köylerde 5000 ila 6000 civarında kilim dokunmaktadır. Ticari amaçla dokunan kilimlerin büyük desenli, pastel, donuk renkler halindedir. Ayrıca geleneksel Takmak kilimleri aranan kilimlerdendir.
Dünyanın en uzun kilimi Eşme Kilimi
Uşak'ın kilimleriyle ünlü ilçesi Eşme'de, 45 günde 60 cm eni, 21 metre 40 cm boyu ile "dünyanın en uzunu" olmaya aday kilimin yanında, 13 kişinin 57 günde yaptığı 6.5 metre eni, 8 metre botu 52 metrekare alana sahip kilim "dünyanın en büyüğü" iddasıyla Guinness Rekorlar Kitabı'na girmesi için çalışma başlatıldı.
Eşme kiliminin özenli dokumasıyla dünyada çok ayrı bir yere sahip olduğu ve bu ünü ilçenin tanıtımında daha etkin kullanmanın yollarının arandığı belirtiliyor.
1994 yılından beri ilçemizde uluslararası kilim festivali yapılmakta ve böylece esme kilimleri büyük ölçüde tanıtılması sağlanmış bulunmaktadır. Ilçede iş imkânı bakımından devlet daireleri ve serbest ticarethaneler dışında tarım işciliği bulunmaktadır.
Eşme'nin Sağlık Durumu
Ilçemizde sağlık hizmetleri 50 yataklı bir devlet hastanesi, 9 sağlık ocağı ve 19 sağlık evi tarafından verilmektedir.
Eşme Sağlık Kurumları Hakkında Genel Bilgiler
Devlet Hastanesi: 50 Yataklı
Sağlık Ocağı: 9 Adet (2 Adet Merkezde)
Sağlık Evi: 19 Adet
Sağlık Ocakları Personel Durumu
Doktor 11 Adet Pratisyen Doktor Sağlık ocaklarında görevlidir. Üç Sağlık Ocağımızda Doktor yoktur
Diş Tabibi 1 Adet (Kadrosu Uşak Devlet Hastanesinde 3 aylık geçici görev ile çalıştırılmaktadır)
Sağlık Memuru 12 Adet
Hemşire 9 Adet (Kadrosu Uşak Devlet Hastanesinde olan 1 Hemşire, Güllü Sağlık Ocağında geçici olarak çalıştırılmaktadır)
Ebe 26 Adet (1 Ebe Kadrosu Uşak Devlet Hastanesinde, Gedikler Sağlık Evinde geçici olarak çalıştırılmaktadır)
Çev. Sağ. Tek. 2 Adet (1 Ç.S.T Laboratuvarda çalışmaktadır)
Şöför 1 Adet
Hizmetli 4 Adet
Devlet Hastanesi Personel Durumu
Ilçemiz Devlet Hastanesinde 1 Başhekim, 2 Uzman Hekim (Kadın Doğum ve Aile Hekimi), 6 Pratisyen Hekim, 1 Diş Hekimi, 29 Ebe Hemşire, 11 Sağlık Memuru, 7 Röntgen Teknisyeni, 3 Laboratuvar teknisyeni, 1 Anestezi Teknisyeni, 2 Teknisyen, 3 Memur, 2 Söför, 1 Aşcı ve 8 Hizmetli bulunmaktadır.
112 Acil yardım ve kurtarma Istasyonu hizmetleri Devlet Hastanesi tarafından yürütülmektedir. Sağlık hizmetlerinde 2 Ambulans ve 1 Adet Binek Otomobil kullanılmaktadır. Sağlık Hizmetleri etkin bir biçimde yürütülmesi için Devlet Hastanemizin uzman Hekim ihtiyacının karşılanması ve yetersiz olan tıbbi araç ve gereçlerin tamamlanması, sağlık ocağı ve sağlık evlerimizdeki boş kadroların doldurulması gerekmektedir
Eşme'nin Eğitim ve Kültür Durumu
Eşme sınırları içerisinde tarihi eserlerin veya kalıntılarına tesadüf edilmesi ve yer yer toprak altından çıkarılan bazı eserlerin mevcudiyeti Eşmenin her çağda medeniyete sahne olduğunu göstermektedir. 1953 yılında bulunup halen Manisa Müzesinde teshir edilen çok kıymetlı cilalı taştan yapılmış kazma, bazı mezarlardan çıkarılan küpe, Sirge ve Köseler Köyü yolu üzerinde Kurganlar, Kıran Köy civarındada (Tekirtepe) toprak altından çıkarılan gümüş ibrik, şamdan ve tabaklar Hitit medeniyetinin, Ilçe Merkezindeki Kemer Mahallesindeki Kemer ve yazılı eserlerle toprak içinde bulunan paralar Roma ve Selçuklu medeniyetinin kalıntılarıdır. Eskiden beri Eşme ve civarındaki hayat, aşiret hayatı olmuş ve bazı yerlerde halen devam etmektedir. Eşmedeki aşiretlerin en meşhuru Batıya göç eden Kültürlerden olan Kaçar aşiretidir. Kaçar aşiretinden başka bu havalide Harmandalı, Kızılkeçili, Sarıtekeli, Karakeçeli aşiretlerinin yaşadığı ve halen bu aşiretlerin soylarının Eşme Köylerinde olduşu görülür. Eşme Ilçesindeki Ilkokul 1908 yılında Elvanlar Mahallesinde açılmıştır. Daha önceleri Ilçe Merkezi Takmak'ta iken burada bulunan yatılı Bölge Okulu 1942 yılında kapanıp Ilkokul olarak devam etmiştir.
1948 yılında Ortaokul, 1967 yılında bugünkü Endüstri Meslek Lisesi, 1968 yılında ise lise 1973 yılında Kız Meslek Lisesi, 1976 yılında Imam-Hatip Lisesi 1990 yilinda Saglik Meslek Lisesi ögretime açilmistir. Kiz meslek lisesi ve lise 1990 yilinda birlestirilerek çok programli lise haline dönüstürülmüstür. 1994 yilinda Anadolu lisesi ve 1997 yılındada Anadolu öğretmen lisesi eğitime baılamıştır. Ayrıca Ilçemizde Ahmet Avcı Anadolu Öğretmen Lisesi, Şehit Cemalettin Anadolu Lisesi, Şehit Adem Çiftci ÇPL, Endüstri Meslek Lisesi, Meslek Eğitim Lisesi, Imam-Hatip Lisesi, Sağlık Meslek Lisesi, Dumlupınar Ilköğretim Okulu, Galip Çetin Ilköğretim Okulu, Kemer Ilköğretim Okulu, Üçeylül Ilköğretim Okulu, YIBO, Şehit Alibey Ilköğretim Okulu ve Köylerde 20 Ilköğretim Okulu bulunmaktadır. Ayrıca Afyon Kocatepe Üniversitesine bağlı Meslek Yüksek Okulu 1993 yılından beri faaliyet göstermekte olup Muhasebe, Işletme, Halı-Kilim Bölümlerinde toplam 357 öğrenci eğitim öğretim görmektedir.
Ilçe Merkez ve köylerinde okumaya karşı ilgi bir hayli fazladır. Ilçemizde okuma yazma orani 96 % düzeyindedir. Ilçemizde 1953 yılından beri hizmet veren bir Kütüphane bulunmakta olup, Kütüphane Kültür hizmetleri vermek üzere Kültür Merkezi yapımı inşaatı devam etmektedir. Yeterli ödenek ayrıldığında inşaat tamamlanıp, ilçemiz yeni modern bir kültür merkezine sahip olacaktır.
Ilçe Milli Eğitim Müdürlüğüne Bağlı Orta Öğretim ve Ilköğretim Okullarında Görev Alan Idareci, Öğretmen ve Öğrenci Durumu
Ilçe merkezinde 1 çok Programlı Lise, 1 Imam-Hatip Lisesi, 1 Anadolu Öğretmen Lisesi, 1 Anadolu Lisesi, 1 Endüstri Meslek Lisesi olmak üzere 5 adet Lise ve muadili Okul bulunmaktadır, ayrıca Ilçe merkezinde 6 Ilköğretim Okulu ile Köylerde 14 Ilköğretim okulu olmak üzere toplam 20 ilköğretim Okulu ile 6 adet birleştirilmiş Ilköğretim Okulu bulunmaktadır.
Ayrıca ilçe merkezinde 1 adet Mesleki Eğitim Merkezi bulunmaktadır. Ilçemizde toplam 31 Lise ve Ilköğretim Okulunda 344 Öğretmen ve 615 öğrenci bulunmaktadır. Ilçe merkez ve köylerinde 11 taşıma merkezine 50 yerleşim biriminden öğrenci taşınmaktadır.
Ilçemizde Devlet Vatandaş işbirliği ile yapılmış bir kapalı spor salonu ve futbol sahası ile Halı saha bulunmaktadır. Ilçe Merkez ve Köylerinde futbola karşı büyük bir ilgi vardır ve bu sebeple futbol turnuvaları tertip edilmekte olup, amatör kümede bulunan spor kulüpleri bulunmaktadır
Eşme'nin Ekonomik Durumu
Ilçemizde ekonomik hayatın tarihini incelediğimizde, önceleri tarım ve hayvancılığa dayalı iken, daha sonra yurtdışında çalışan işcilerimizin geri dönmeleri veya oradan gönderdikleri yardımlarla bir takım imalathaneler, sanayi işyerleri, tavuk çiftlikleri kurulduğu görülmektedir. Son zamanlarda Ilçe merkezi ve Köylerinde kilim dokumacılığı büyük boyutlara ulaşmış ve halkın büyük çoğunluğu için geçim kaynağı olması ile birlikte dokumacılık sektörü ekonomiye büyük katkıda bulunmaktadır. Ilçemiz halkının büyük bir kesiminin geçim kaynağı olan Tütüncülüğe uygulanan kota sebebiyle verimde azalma olması halkın geçim sıkıntısına sebep olmuştur. Tütün üretimine alternatif olarak 2002 yılı içinde başlanan salatalık üretimi sayesinde sıcak para akışı sayesinde halk biraz olsun rahatlamıştır. 2003 yılında yapılan sözleşmelerle Ilçemiz Köylerinde 4000 (Da) alanda salatalık yetiştirilmesi düşünülmektedir.
Ayrıca Ilçemizin Kolankaya Köyünde ÇOBANOĞLU Kaşar Imalathanesi ve GEDiK TAVUKCULUK işletmesi bulunmaktadır. Çobanoğlu kaşar imalathanesinde 70 personel çalışmakta olup günlük kapasitesi 150 tondur. Kış aylarında 45 ton/gün, yaz aylarında ise 70 ton/gün. 1995 yılında faaliyete geçen gedik tavukculuk işletmesinde 180 kişi günlük 60 ton piliç üretimi kapasitesi ile çalışmaktadır. Aylık üretim 1200 - 1500 ton civarında olup, Türkiyedeki piliç ihtiyacının 4 % bu tesisden karşılanmaktadır. Ilçemizde bulunan 69 adet tavuk çiftliğinde bir dönemde 540000 civciv beslenmektedir. Yurtdışında bulunan işcilerin büyük yardımı ve Orköy desteği ile Ilçemizin Karacaömerli Köyünde Yem Fabrikası kurulmuştur.
Ilçemiz merkez ve köylerinde 57000 dekar tütün, 93500 dekar buğday, 60100 dekar fiğ, 110000 dekar arpa, 20521 dekar haşhaş, 24250 dekar karpuz, 23000 dekar nohut, 3799 bağ, 35190 dekar sebzelik, 10890 dekar börülce, 800 dekar kavun, 663 dekar meyvelik, 5800 dekar susam ekimi yapılmaktadır. Ilçe merkez ve Köylerinde 110116 küçükbaş hayvan, 12648 keçi, 9833 büyükbaş, 1349 tek tirnakli, 6315000 kanatlı, 1578 adet (Fenni) arı kovanı bulunmaktadır. Ilçemiz Takmak Köyünde iki adet, Güllübağ, Ahmetler, Güneyköy, Poslu, Kolankaya, Yeleğen, Karaahmetli, Alahabalı ve Yeşilkavak köylerinde birer adet olmak üzere toplam 11 gölet bulunmaktadır. Tarımsal amaçlı Yeleğen ve Yeşilkavak, Alahabalı, Güllübağ, Karaahmetli kooperatifi ile Güneyköy, Yeleğen, Eşme merkez Kayapınar, Güllü, Takmak, Saraycık Köylerinde 8 adet Tarım Kredi Kooperatifi bulunmaktadır. Ilçemizde Ziraat Bankası, Halkbank, Türkiye Iş Bankası olmak üzere üç banka bulunmaktadır. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı desteğı ile kurulan "Eşme Kilimciliği Geliştirme" Kooperatifi çalışmalarını sürdürmektedir. Eşme Kilimciliğinin Turizm ekonomisine katkısını artırmak üzere Kastolos Kilim Kooperatifi faaliyet göstermektedir. Eşme Kilimlerinin Uluslararası boyutta tanıtılması ve pazarlanması amacıyla 1994 yılında ilki yapılan Uluslararası Eşme Turistik Kilim, Kültür ve Sanat Festivali her yıl olduğu gibi bu yılda yapılacaktır.